مهبد روحانی رانکوهی۱– ونکوور
امسال نیمکرهٔ شمالی رکورد دمای جدید و ترسناکی را به خود دید، و گرم‌ترین تابستان را از سال ۱۸۸۰ تاکنون، تجربه کرد. طبق گزارش سازمان جهانی IPCCC، اگر ما نتوانیم در عرض یازده سال آینده، تولید جهانی گازهای گلخانه‌ای را به نصف برسانیم، با خطر بی‌ثبات کردن بنیان تمدن بشر مواجه خواهیم بود. طبق گزارش تازه‌‌منتشر‌شده‌ای از طرف دولت کانادا، در حال حاضر سرعت گرمایش کانادا دو برابر باقی دنیاست و سازمان ملل پیش‌بینی کرده است که ممکن است حدود یک‌میلیون گونه در اثر تغییرات اقلیمی و دیگر فعالیت‌های انسانی منقرض شوند.
با افزایش بی‌سابقهٔ میانگین دما و عواقب جدی و در حال رشدی که اکنون شاهد برخی از آن‌ها هستیم، انتخابات امسال شاید آخرین فرصت برای رأی‌دهندگان در کانادا باشد تا پیش از اینکه کار از کار بگذرد، سیاستمداران را به اولویت دادن به کاهش شدید گازهای گلخانه‌ای و اقدام جدی برای کنترل تغییرات اقلیمی، ملزم کنند.
اهمیت و اضطرار الزام به اقدام برای کاهش گازهای گلخانه‌ای، خود را در پیش‌درآمد انتخابات در آمریکا و کانادا نشان می‌دهد. اوایل سپتامبر امسال، شبکهٔ سی‌ان‌ان در اقدامی بی‌سابقه، جلسهٔ پرسش و پاسخی در زمینهٔ بحران تغییرات اقلیمی به‌مدت هفت ساعت برای نامزدهای حزب دموکرات آمریکا برگزار کرد. در انتخابات سال ۲۰۱۵ کانادا، اقتصاد مهم‌ترین موضوع برای رأی‌دهندگان بود، در حالی‌‌که در ژوئیهٔ امسال، رأی‌دهندگان در پاسخ به نظرسنجی‌ای که توسط Forum Research برگزار شده بود، محیط زیست را به‌عنوان مهم‌ترین موضوع انتخاب کردند. طبق نظرسنجی Abacus Data که آن هم در ژوئیه برگزار شد، ۴۲ درصد کانادایی‌ها تغییرات اقلیمی را یک وضعیت اضطراری ملی تلقی می‌کنند.
تحت پیمان تغییرات اقلیمی پاریس، تک‌تک کشورهای امضاکنندهٔ این پیمان تقبل کرده‌اند که تولید گازهای گلخانه‌ای‌شان را در حدی کاهش دهند تا از افزایش دمای متوسط کرهٔ زمین به بیش از ۱٫۵ درجهٔ سانتیگراد نسبت به دمای پیش از انقلاب صنعتی، جلوگیری کنند. در سال ۲۰۱۶، دمای کرهٔ زمین به افزایش ۱ درجه رسیده بود و انتظار می‌رود که در فقدان عملکرد جدی تا سال ۲۰۴۰ به ۱٫۵ درجه برسد. طبق گزارش IPCCC، کشورها برای عملکرد به پیمان پاریس، باید تا سال ۲۰۳۰، ۴۵ درصد گازهای گلخانه‌ای‌شان را کاهش دهند و تا سال ۲۰۵۰، به صفر برسانند. تحت پیمان پاریس، کانادا به کاهش ۳۰ درصدی تولید گازهای گلخانه‌ای نسبت به سال ۲۰۰۵ تعهد کرده است.
در این بخش سیاست‌های اعلام‌شده توسط احزاب فدرال کانادا در زمینهٔ گازهای گلخانه‌ای را برای انتخابات ۲۱ اکتبر، مرور می‌کنیم. تمرکز این مقاله فقط روی چهار حزب اصلی فدرال شامل لیبرال، محافظه‌کار، دموکرات نوین (ان‌دی‌پی)، و سبز است و سیاست‌های آن‌ها تنها در زمینهٔ گازهای گلخانه‌ای و انرژی مد نظر بوده است. کاهش گازهای گلخانه‌ای نمی‌تواند مستقل از توسعهٔ سوخت‌های فسیلی مطرح شود، چرا که سوخت‌های فسیلی عامل اصلی انسانی تغییرات اقلیمی‌اند. بنابراین سیاست‌های احزاب در زمینهٔ ترویج استخراج سوخت‌های فسیلی نیز بررسی شده است.
حزب لیبرال
- ادامهٔ سیاست قیمت‌گذاری بر گازهای گلخانه‌ای (مالیات بر کربن) در سطح کل اقتصاد کشور. در حال حاضر، میزان این مالیات ۲۰ دلار به‌ازای هر تن معادل دی‌اکسید کربن (CO2e) است و این نرخ در سال ۲۰۲۲ به ۵۰ دلار افزایش خواهد یافت
- تعهد به اهدافِ از لحاظ قانونی الزام‌آور، برای رساندن کانادا به انتشار گازهای گلخانه‌ای خالص صفر (Net Zero) تا سال ۲۰۵۰
- حذف تولید انرژی از زغال سنگ تا ۲۰۳۰ و حذف سوبسید سوخت‌های فسیلی تا سال ۲۰۲۵
- سرمایه‌گذاری در کاهش مصرف انرژی ساختمان‌های موجود و جدید، و سوبسید برای وسایل نقلیهٔ پاک
- کاشتن ۲ میلیارد درخت
- ادامهٔ پروژهٔ توسعهٔ خط لولهٔ نفتی ترانس مانتین
حزب محافظه‌کار
- حذف مالیات بر کربن فدرال و آزاد گذاشتن استان‌ها برای انتخاب یا رد این مالیات
- تعیین استاندارد برای تولیدکنندگان عمده که بیش از ۴۰ هزار تن در سال گازهای گلخانه‌ای ایجاد می‌کنند و ملزم‌سازی آن‌ها به سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعهٔ فناوری‌های سبز
- منافع مالیاتی برای تشویق فناوری‌های سبز و همچنین برای کاهش مصرف انرژی خانه‌ها
- برداشتن موانع برای پیشرفت پروژهٔ نفت و گاز و آزادسازی دوبارهٔ عبور تانکرهای نفتی از آب‌های شمال
حزب دموکرات نوین (ان‌دی‌پی)
- تعهد کاهش گازهای گلخانه‌ای به میزان ۳۸ درصد به‌نسبت سال ۲۰۰۵ تا سال ۲۰۳۰
- ادامهٔ سیاست قیمت‌گذاری بر گازهای گلخانه‌ای (مالیات بر کربن) به‌همراه افزایش مسئولیت تولیدکنندگان عمدهٔ گازهای گلخانه‌ای
- سرمایه‌گذاری در کاهش مصرف انرژی ساختمان‌های موجود با تعمیرات و بازسازی، افزایش سوبسید برای وسایل نقلیهٔ پاک، ایجاد یک بانک اقلیمی برای سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پایدار و فناوری‌های سبز و ایجاد ۳۰۰٬۰۰۰ شغل در انرژی و فناوری‌های پاک
- برنامه‌ریزی برای رساندن سرتاسر کانادا به الکتریسیتهٔ صفر خالص تا سال ۲۰۳۰ و به الکتریسیتهٔ پاک تا سال ۲۰۵۰
- متوقف‌سازی پروژهٔ توسعهٔ خط لولهٔ نفتی ترانس مانتین
حزب سبز
- کاهش گازهای گلخانه‌ای به‌میزان ۶۰ درصد به‌نسبت سال ۲۰۰۵ تا سال ۲۰۳۰، که دو برابر تعهد کانادا در پیمان پاریس است
- تعهد به اینکه تمامی ساختمان‌های کانادا به انتشار گازهای گلخانه‌ای صفر خالص برسند
- اعلام اضطرار اقلیمی و مواجه شدن با تغییرات اقلیمی با ایجاد یک «هیئت دولت بقا» که ترکیبش از اعضای تمامی احزاب خواهد بود
- متوقف‌سازی واردات نفت از خارج، و همچنین توقف تمامی پروژه‌های جدید توسعهٔ سوخت‌های فسیلی. متوقف‌سازی فناوری شکست هیدرولیکی (Fracking)
هر چهار حزب اعلام کرده‌اند که (حداقل) به اهداف کانادا تحت پیمان پاریس پایبند‌ند. میزان تولید گازهای گلخانه‌ای کانادا اکنون ۷۱۶ مگاتن دی‌اکسیدکربن است. برای پایبندی به پیمان پاریس، باید تا سال ۲۰۳۰ این عدد به ۵۱۱ مگا تن برسد. اما سیاست‌های پیشنهادی برخی احزاب عملاً برای رسیدن به این کاهش، کافی نخواهد بود. مقاله‌ای در سی‌بی‌سی، میزان کاهش گازهای گلخانه‌ای توسط سیاست‌های هر چهار حزب را تخمین زده، که در نمودار زیر خلاصه شده است۲.
قابل ذکر است که در محاسبات، گازهای گلخانه‌ای حاصل از مصرف نفت و گازهایی که استخراج و صادر می‌شوند، به پای کشوری که مصرف در آنجا صورت می‌گیرد، نوشته می‌شود. کانادا هم ۵۰ درصد از سوخت‌های فسیلی‌ای را که استخراج می‌کند، صادر می‌کند که این به حساب کشورهای واردکننده نوشته می‌شود. اما طبیعت این مرزها و محاسبات را نمی‌شناسد و سوخت‌های فسیلی هر جای کرهٔ زمین سوزانده شوند، باعث تغییر اقلیم کل کرهٔ زمین می‌شوند و اثراتش تمامی ساکنان این کرهٔ خاکی را در برمی‌گیرد.
برای کنترل گازهای گلخانه‌ای هیچ اقدام فردی به اندازهٔ تلاش برای انتخاب سیاستمدارانِ نترس که اهداف کاهشی جاه‌طلبانه داشته باشند، تأثیرگذار نیست. برای تأثیرگذاری مؤثر، ما نیاز به نخست‌وزیر و دولتی داریم که به اهمیت موضوع واقف باشند و اولویت برنامه‌هایشان عملکرد بدون تردید در زمینهٔ حذف تأثیر منفی انسان‌ها در تغییرات اقلیمی و اقدام اثربخش برای مهم‌ترین تهدید عمر تاریخ بشریت، باشد. اکنون در دورانی به‌سر می‌بریم که تأثیر انتخابی که می‌کنیم، فراتر از کشورمان و برای کل این سیاره و گونه‌های در حال انقراضش خواهد بود.
۱مهبد روحانی رانکوهی، کارشناس گازهای گلخانه‌ای و پایه‌گذار شرکت‌هایStrategic Carbon Management Inc. و revivify است. او سابقهٔ کار در کمک‌رسانی در زلزلهٔ بم با UNICEF را دارد و به‌مدت ۱۰ سال در دانشگاه UBC عضو هیئت علمی الحاقی (Adjunct faculty) بوده است. مهبد دارای فوق‌لیسانس در رشتهٔ فناوری محیط زیست از دانشگاه Greenwich انگلستان است.
۲منبع: https://www.cbc.ca/news2/interactives/confronting-carbon2
